Uniek museum over Papoea’s in Doelenstraat

“Ik wilde al heel lang een pand voor mijn verzameling over de Papoea’s. Toen ik dit pandje op nummer 13 zag, was ik meteen verkocht”, vertelt Hermien heel enthousiast. De totstandkoming van haar museum is mede bepaald door de tentoonstelling over verzamelen, die enkele jaren geleden door het Stedelijk Museum Almelo werd georganiseerd. Ze heeft haar huiskamermuseum de naam de Nieuwe Noabers gegeven. “De Papoea’s als Nieuwe Noabers van ons, maar wij zijn dat ook van hen”, aldus Hermien.

Ze is al heel lang begaan met het lot van de Papoea’s. De geschiedenis van deze bijzondere bevolkingsgroep uit Papua (het voormalig Nederlands Nieuw-Guinea) boeit haar al jaren. Haar man was Nieuw-Guinea veteraan en Hermien studeerde zelf geschiedenis en had belangstelling voor dit hoofdstuk van onze koloniale geschiedenis. Vooral het lot van de Papoea’s, nadat Papua in 1963 een provincie van Indonesië was geworden, heeft Hermien altijd beziggehouden.

Hermien was enkele jaren bestuurslid van HAPIN, Hulp aan Papoea’s in Nood, een hulporganisatie voor de Papoea’s die in 1972 werd opgericht. HAPIN is een kleine ontwikkelingsorganisatie die zich richt op directe hulp aan Papoea’s in Papua zoals studiebeurzen, microkredieten en hulp aan vluchtelingen. Hermien zit inmiddels niet meer in het bestuur, maar is nog wel als ambassadeur nauw betrokken bij HAPIN.

“De Papoea’s zijn de oorspronkelijke bewoners van Nieuw-Guinea. Na de soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië in 1949 werd Nederlands Nieuw-Guinea hiervan uitgezonderd, als ‘het laatste bastion in de Oost’. Mede door internationale druk werd Nederland gedwongen om Nieuw-Guinea in 1962 alsnog af te staan aan Indonesië (met een tijdelijk tussenbestuur van de VN). De Nederlandse belofte om de Papoea’s op termijn het zelfbeschikkingsrecht te geven, bleek een loze belofte. Grootschalige transmigratieprojecten vanuit Java naar de nieuwe Indonesische provincie, intimidatie en onderdrukking hebben de Papoea’s tot tweederangsburgers in eigen land gemaakt. Desondanks streven ze nog steeds naar zelfstandigheid. Vele veteranen en andere sympathisanten vinden dat Nederland de Papoea’s in de steek heeft gelaten”, vertelt Hermien de Bruijn. Ze wil mensen deelgenoot maken van de geschiedenis van de Papoea’s en vertelt graag over deze bijna vergeten bevolkingsgroep.

Het museum is nog steeds in ontwikkeling, zo heeft ze onlangs nog een kast helemaal ingericht. In de loop der jaren heeft Hermien veel literatuur en ook veel attributen met betrekking tot de Papoea’s verzameld. Daar horen grote  houten schilden bij en ook schilderijen en allerlei houten beeldjes. De paradijsvogel is heel belangrijk voor de Papoea’s. Toen ze een stof zag met hele mooie paradijsvogels erop, heeft ze die meteen gekocht en haar fraaie stoelen mee laten bekleden. Ze mag met recht trots zijn op het resultaat.  

Naast een museum is er ook een hoek ingericht als galerie. Daar hangen onder andere schilderijen van haar kleinzoon. Bij toeval kwam Hermien in contact met kunstenaar Gertie Bijkerk. Zij was heel enthousiast over de fraaie schilden van de Papoea’s en maakte geheel in stijl van allerlei natuurlijke materialen vier kleine kunstwerken. Die wisselwerking van museum en inspiratie voor de kunst spreekt Hermien zeer aan.

Er valt heel veel over het bijzondere volk,  de Papoea’s, uit de doeken te doen. Hermien wil graag  anderen kennis laten maken met dit bijna vergeten volk. Iedereen is van harte welkom om eens te komen kijken in de Doelenstraat. Hermien vertelt er graag over. Ze probeert zoveel mogelijk op de vrijdagmiddagen en zaterdagmiddagen in pand Nieuwe Noabers aanwezig te zijn.